PORADNIK RODZICA
Dysleksja rozwojowa charakteryzuje się zaburzeniami:
Uwarunkowania tych zaburzeń są wielorakie (polietiologia). Wskazuje się na dziedziczność, zmiany anatomiczne i zaburzenia fizjologiczne układu nerwowego (w okresie ciąży i porodu o nieprawidłowym przebiegu). Zaniedbanie środowiskowe oraz brak szybkiej interwencji pogłębia zaburzenia i trudności dziecka.
Wyróżnia się wiele typów dysleksji (pomimo wspólnych objawów podstawowych).
W literaturze europejskiej podaje się, że dzieci te stanowią 10-15% uczniów, w tym 4% to przypadki bardzo nasilonych trudności (wg międzynarodowych klasyfikacji chorób ICD-10, DSM-IV), które można byłoby określić nazwą głębokiej dysleksji.
Szczególną uwagą należy objąć dzieci z ciąży o nieprawidłowym przebiegu, z trudnych porodów , wykazujące deficyty rozwoju niektórych funkcji psychoruchowych. Są to dzieci „ryzyka dysleksji”. Im wcześniej zostaną objęte opieką, tym większe szanse aby zapobiec ich trudnościom szkolnym.
W przypadku zaobserwowania wybiórczych opóźnień rozwoju psychoruchowego u dzieci w wieku przedszkolnym wskazane jest przeprowadzenie badania diagnostycznego. W tym wieku u dzieci diagnozuje się ryzyko dysleksji. Najczęściej używanym narzędziem jest Skala Ryzyka Dysleksji opracowana przez Martę Bogdanowicz. Można dzięki niemu określić jakie funkcje rozwijają się nieprawidłowo i jaki jest stopień ich zaburzenia. Dzięki temu można zaplanować pracę terapeutyczną z dzieckiem, opracować program terapii i określić sposoby i metody pracy.
Objawy dysleksji rozwojowej
Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji. Oto główne objawy dysleksji rozwojowej:
– brak lub bardzo mało raczkowania
– zbyt długie utrzymywanie się odruchów wrodzonych (Moro, ATOS)
– opóźniony rozwój mowy
– mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania i pisania (brzydkie pismo)
– wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne
– trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzieleniem sylab, głosek ze słów i ich syntezą
– trudności z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych
– oburęczność, mylenie prawej i lewej ręki
– trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego
– trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g), liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii
Żródło: Polskie Towarzystwo Dysleksji www.ptd.edu.pl
Dekalog dla rodziców dzieci dyslektycznych
opr.: prof.dr hab. Marta Bogdanowicz
NIE – „nie czyń bliźniemu, co Tobie niemiłe”.
1. Nie traktuj dziecka jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego.
2. Nie karz, nie wyśmiewaj dziecka w nadziei, że zmobilizujesz je to do pracy.
3. Nie łudź się, że dziecko „samo z tego wyrośnie”, „weźmie się w garść”, „przysiądzie fałdów” lub że ktoś je z tego „wyleczy”.
4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dziecka pozbawionego specjalistycznej pomocy ograniczą się do czytania i pisania i skończą się w młodszych klasach szkoły podstawowej.
5. Nie ograniczaj dziecku zajęć pozalekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę, ale i nie zwalniaj go z systematycznych ćwiczeń. TAK – „strzeżonego Pan Bóg strzeże”.
6. Staraj się zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby, możliwości i ograniczenia, aby zapobiec trudnościom szkolnym.
7. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają i co jest ich przyczyną. Skonsultuj się ze specjalistą (psychologiem, pedagogiem, logopedą).
8. Aby jak najwcześniej pomóc dziecku: zaobserwuj w codziennej pracy z dzieckiem, co najskuteczniej mu pomaga, korzystaj z odpowiedniej literatury i fachowej pomocy nauczyciela – terapeuty (w formie terapii indywidualnej i grupowej), bądź w stałym kontakcie z nauczycielem i pedagogiem szkolnym.
9. Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swego dziecka w jego kłopotach szkolnych.
10. Chwal i nagradzaj dziecko nie tyle za efekty jego pracy, ile za włożony w nią wysiłek. Spraw, aby praca z dzieckiem była przyjemna dla was obojga.
Żródło: Polskie
Towarzystwo Dysleksji
Materiały dotyczące praw uczniów z dysleksją, porady dla rodziców i terapeutów do pracy z dziećmi, przykładowe programy pracy, literatura i wiele innych przydatnych materiałów dostępnych jest na stronach internetowych
Polskiego Towarzystwa Dysleksji
